logor-Jastrebarsko,Logor Kerestinec,Pokolj u crkvi u selu Draksenić 1942. godine,
Logor JASTREBARSKO
Upravnica jastrebarskog bila je časna sestra Barta Pulherija inače rođaka ustaškog doglavnika Mila Budaka. Ona je, kao uostalom i sve ostale časne sestre, bila zver prema srpskoj deci. Strahotne metode koje je koristila duboko su ostale ukorenjene u sećanju i mentalnom zdravlju hiljada zatočenih devojčica i dečaka. Često bi devojčicu, koju je želela da povredi ili ubije hvatala za nogu ili ruku, da bi je potom bez ravnoteže vukla uz ili niz stepenice, pri čemu bi lobanja deteta ostajala trajno oštećena, nakon čega bi njegov nejaki organizam umirao u najgorim mukama. Bestijalnosti sestre Pulherije i drugih redovnica Svetog Vinka Paulskog, najviše bi se očitovale u redovnom prebijanju dece u toku „verske nastaveˮ koja je bila organizovana u lokalnom rimokatoličkom hramu Crkvi Svetog Paula. Naime, odmah po dolasku u jastrebarske kazamate, pa i pre samog čina pokrštavanja, sva pravoslavna i jevrejska deca bila bi podvrgnuta izuzetno napornim, rigoroznim časovima „veronaukeˮ. Bez obzira na uzrast i „pedagošku podobnostˮ, sva deca imala su dužnost, na prvom mestu, da napamet usvoje znanja o istorijatu ustaškog pokreta, kao i o katolicizmu. Eventualni propusti u procesu usvajanja navedenog znanja, surovo su kažnjavani premlaćivanjem dece ili korišćenjem specijalne kazne koju su prisutne časne sestre i ustaše izvodile pod nazivom „krampusˮ. U lokalnom govoru stanovnika jastrebarskog područja, reč „krampusˮ imala je značenje „đavoˮ. Naime kako je nastava veronauke izvođena u podrumskim prostorijama u Jastrebarskom od pet časova ujutro, u slučaju „težeg vaspitnog prekršajaˮ (recimo pospanosti kod dece), časne sestre naredile bi kaznu „krampusˮ. Zatim bi svu decu (bez razlike, da li su učestvovala u prekršaju ili ne) iz podrumskih prostorija odvodili u tavanski prostor i tu ih na časak ostavljali u potpunom mraku. Nakon toga, ustaški soldat koji je imao zadatak da neposredno izvrši kaznu, pred prestravljenom decom pojavljivao bi se prerušen u kostim „đavolaˮ, sa baterijskom lampom, kojom bi osvetljavao svoje „demonski iskeženo liceˮ u jednoj ruci i teškim lancem od gvožđa u drugoj ruci. Potom bi snažno vitlao tim lancem nasumice udarajući decu po njihovim malenim telima. Nakon navedenog premlaćivanja, mnogo dece bi završilo sa smrtnim povredama i krvarenjima unutrašnjih organa ili razbijenim lobanjama, a preživeli bi često bili trajno osakaćeni i sa vidljivim ožiljcima na telu, ali i onim nevidljivim u njihovim pravednim i nevinim dušama. Jednom prilikom, u toku izvođenja zločinačkog „krampusaˮ, jedna devojčica je uspela da uhvati svoje oko u ruku, koje je joj bilo izbijeno kada ju je u glavu pogodio gvozdeni lanac. Pomenutu devojčicu sestra Gracioza je odvela u kuhinju i poslužila joj čaj, za koji je rekla da će od njega „vječno zaspatiˮ. ZAMISLITE? TO SU BILA SAMO DECA! OD JEDNOG DANA DO 14 GODINA!
Pokolj u crkvi u selu Draksenić 1942. godine
Četrnaestog januara 1942. godine (prvog januara – po Julijanskom kalendaru) na pravoslavni Mali Božić dogodio se stravičan zločin u mjestu Draksenić u opštini Kozarska Dubica. Prenosimo: U zimu 1942. pade veliki snijeg. Čulo se za stravičan zločin koji se zbio u selu Drakseniću, kod Bosanske Dubice. Ustaše su 14. januara, u ranu zoru, na Mali Božić, na prevaru pohvatali narod. Neke su pobili kod njihovih popaljenih kuća, a u samoj crkvi izmrcvarili su 64 ljudi, žena, djece i staraca. Bilo je ukupno 207 ubijenih. U zimu 1942. pade veliki snijeg. Čulo se za stravičan zločin koji se zbio u selu Drakseniću, kod Bosanske Dubice. Ustaše su 14. januara, u ranu zoru, na Mali Božić, na prevaru pohvatali narod. Neke su pobili kod njihovih popaljenih kuća, a u samoj crkvi izmrcvarili su 64 ljudi, žena, djece i staraca. Bilo je ukupno 207 ubijenih. Izbjeglice smještene kod nas, u Pucarima, pričale su u suzama o užasu, govoreći da u crkvi ima „krvi do koljena“. Ljudi smješteni kod nas, a i naši suseljani nisu mogli da shvate kakav je ovo novi rat. Nisu nikom ništa skrivili. Neki su u prošlom ratu kao vojnici ratovali sa naprijateljem na frontu, a ovo ubijanje žena, djece, staraca, nemoćnih bilo je nešto novo, strašno, drugačije, mnogo opasnije, bez određenog cilja, fronta… Pokolj u Drakseniću su preživjele Anka Pavković, njena kćerkica Radojka od dvije godine i Mara Blagojević. Evo njihovih svjedočenja. „Ušle smo u crkvu“, priča Mara Blagojević. „Nalazimo se u zvoniku, neće niko da ide prema oltaru. Primjetila sam mnogo ustaša oko zidova oltara. Vidim Savku Dračinu, sjedi na stolici. Ne znam da li je zaklana ili je stavljena da gleda kako ustaše kolju. Sjedila je okrenuta narodu u crkvi. U trenutku kada sam se okrenula, udarena sam bajonetom u rebra. Svalila sam se i pala. Ustaše su nastavile da kasape narod. Moju majku Rosu Vlajnić zaklali su na mojim nogama. Osjećala sam da sam živa, pa sam se pomicala da uklonim poginule sa sebe. Čula sam jauk žena, pa sam i ja počela da jaučem. Onda sam se smirila i bila sam pri svijesti. Rane koje sam zadobila iznad i ispod ramena strašno su me boljele. Međutim, strah me je toliko obuzeo da sam zaboravila bolove…“ Anka Pavković u svojim kazivanjima, pored ostalog, kaže: „U kuću je ušlo osam ustaša sa puškama. Naredili su nam da izađemo, jer nas poziva ustaški komandant. Izašli smo i oni su nas potjerali. Stigli smo pred crkvu. Tu je već njih troje bilo zaklano. Na ulazu u crkvu, nedaleko od vrata, vidim više ustaša sa obje strane. I tako su nas opkolili. Kako smo nailazili, počeli su da nas bodu bajonetima. Zadobila sam desetak rana po vratu, glavi i po rukama. Udarali su nas bajonetima, kundacima i ašovima, padali smo jedni na druge pod udarcima i ubodima. Ali oni su nastavili i dalje da nas bodu. Pored ubijanja, vršili su i druga napastvovanja, silovanja. Ja sam pala sa grupom oko mene. Čuo se plač djeteta Milana Petkovića. Ustaše su mi prišle i udarile ga kundakog u glavu. Bio je to dječačić od oko godinu dana, možda i mlađi.“ Izvori: Dušan Toroman: Pokolj u crkvi u Drakseniću, knj. 1, 1981, str. 878-884
Logor Kerestinec
Kerestinec je bio deo koncentracionih logora u Zagrebu, napravljen za bestijalno i monstruozno mučenje srbskih civila i vojnika. Postojao je od oktobra 1991. do kraja 1992. godine. Službeni naziv tog krvavog mučilišta bio je „Konačište ratnih zarobljenika Kerestinec”. Kroz ovaj hrvatski kazamat prošlo je preko 250 Srba, a među njima je bilo i žena, koje su svakodnevno silovane. Državni i vojno-policijskii vrh Republike Hrvatske bio je detaljno upoznat sa svim užasima ovog logora još u martu 1992. godine, kada je poslat izveštaj Međunarodnog Crvenog Krsta, ali su hrvatske vlasti sve ovo zatškale.
NASTANAK LOGORA Logor Kerestinac je osnovan u dvorcu Kerestinac pored kasarne Jugoslavenske Narodne Armije u nekadašnjem sedištu raketne jedinice Pete vojne oblasti JNA, gde se nalazio nekadašnji ustaški logor za mučenje Srba i Jevreja tokom Drugog svetskog rata. Pored ovog logora, u Zagrebu je postojalo još namjanje 15 logora kao što je onaj na Velesajmu, zatim u Gajevoj i Selskoj ulici i dr. Ovde su dovođeni najviše srbski civili sa područija Zagreba i Siska, ali i vojnici bivše Jugoslavenske Narodne Armije, kao i pripadnci SVK i Vojske Republike Srbske, koji su zarobljeni na ratištu. Naloge za nezakonita hapšenja srbskih civila i dovođenje u logor Kerestinec izdavao je lično Vladimir Šeks, javni tužilac Republike Hrvatske devedesetih godina 20. veka. Kako je logor u zagrebačkoj Gajevoj ulici (gde se nekada nalazio vojni istražni zatvor JNA) postao prepun, komanda hrvatske Vojne policije je odlučučila da oformi još jedan logor. Izbor je pao na dvorac Kerestinac. Usledile su pripreme kada su pripadnici Vojne policije RH, od 7. oktobra 1991. otpočele spremanje u ovom dvorcu, a onda je 12. januara 1992. godine dovedena prva grupa zatvorenika, uglavnom bivših pripadnika JNA, koji su zapravo premešteni iz logora u Gajevoj ulici. NAČINI MUČENjA Hrvatski monstrumi - "čuvari" u logoru Kerestinac terali su zatočenike pod pretnjom najtežih mučenja i ubistava na međusobni seksualni odnos, na oralni seks, samozadovoljavanja, a „najnevinija” njihova zabava bila je da teraju zatočene da laju kao psi ili pasu travu. Tukli su zatvorenike bejzbol palicama, metalnim šipkama, puštali im struju kroz telo i stvarali elektro šokove. Udarali su ih pesnicama, nogama, kundacima. Sekli su ih noževima, stavljali noževe pod grlo. Izvodili na lažna streljanja. Kada su zatvorenici bili toliko izmučeni, da je bilo pitanje da li će preživeti, onda su ih odvozili u ambulante gde je retko ko od doktora prihvatio da im da adekvatnu medicinsku pomoć. U samom logoru postojala je tzv. Crna soba, dimenzije 10 h 5 metara, koja je služila za bestijalno iživljavanje nad zatvorenicima. Upravo iz te Crne sobe čuli su se jezivi krici i zapomaganja mučenika.
IMENA ŽRTAVA U ovom logoru su mučeni ili ubijeni sledeća lica: Dobroslav Gračanin, preživeo, bivši major JNA, od 1994. živi u Holandiji, jer mu je nakon oslobođenja prećeno smrću. Tomislav Božović, preživeo, bivši major JNA, uhapšen u Puli. Đorđe Jovičić, preživeo, uhapšen u Petrinji. Danica Poznanović, preživela, uhapšena u Sisku. Nada Grab, trudnica, uhapšena u Sunji kod Siska.. Ljuban Grab, uhapšen u Sunji kod Siska. Borivoj Rogić, preživeo. Rajka Majkić, preživela, uhapšena u Sisku. Miloš Crvković, preživeo. Jovan Pejović, preživeo, uhapšen u Dubrovniku. Milorad Blagojević, preživeo, proveo mesec dana u logoru, uhapšen u Gospiću. Nebojša Zorić, rezervni oficir JNA, rodom iz Banja Luke. Siniša Kaljkut, rezervni oficir JNA, rodom iz Banja Luke. Mileva Adamović, preživela. Slobodan Kukić, preživeo. Pantelija Zec, preživeo. Danica Vuruna, preživela. Milka Bradarić, preživela. Petra Došen, preživela. Dušanka Zeljković, preživela. Duško Hrkić, preživeo. Marija Pentek, preživela Radovan Todić, preživeo. Nada Miličević, preživela. Milivoj Radovanović, preživeo. Milorad Vasić, preživeo. Milka Badrić , preživela.
IMENA MUČITELjA Ovaj logor su kontrolisali i vršili mučenja nad Srbima, pripadnici Vojne policije Republike Hrvatske. To su: Stjepan Klarić, komadant logora Dario, šurak Stjepana Klarića Viktor Ivančin, pripadnik Vojne policije RH Dražen Pavlović, pripadnik Vojne policije RH Željko Živec, pripadnik Vojne policije RH Goran Štrukelj, pripadnik Vojne policije RH Rudolf Pajtak, stražar Branimir Lovrenčić zvani Bude, stražar. Davor Mirenić, stražar. Dražen Janeš, razvodnik straže. Mate Matanović, komadant logora, nakon Klarićeve smene. Ivan Ivanković, agent SIS-a. Darko Robić, zvani Doktor. Ljubomir Ljubić, natporučnik u Vojnoj policiji RH. Krešimir Dundović, stražar. Nino Tomšić, stražar. Mladen Spahija, stražar. Miro Biluš, stražar. Mladen Breber, stražar. Dragutin Frančina, stražar. Marijan Galinac, stražar. Damir Hercigonja, stražar. Božidar Jagunec, stražar. Dinko Jurković, stražar. Ivan Muranić, stražar. Damir Marinković, stražar. Zdenko Milković, stražar. Marijan Loknić, stražar. Igor Crnković, stražar. Boris Petljak, stražar. Velislav Turčin, stražar. Božidar Vlastelica, stražar. Marinka Jovanović. Ante Pavlović, stražar. Zdenko Vidak, stražar. Tomislav Štofac, stražar. Božo Morić, stražar. Zdenko Mihaljnec, stražar. Edgar Matišorović, stražar. Mario Gulin, stražar. Darko Goreta, stražar.
SKRIVANjE LOGORA Tokom ratnih dešavanja u Hrvatskoj 1990-ih skoro svi logori gde su mučeni Srbi bili su dobro sakriveni, pa i ovaj. Ipak jedna delegacija Međunarodnog Crvenog krsta je u martu 1992. godine došla u Kerestinec i napravljen je izveštaj (šifra 622/92) o mučenjima srbskih civila i vojnika, koji je poslat na adresu tadašnjeg predsednika Franje Tuđmana. I pored svega toga, hrvatske vlasti su uspele da pred međunarodnom javnosti zataškaju krvave tragove ovog kazamata i mleveonice Srba. Franjo Tuđman, tadašnji predsednik Hrvatske, formirao je komisiju, koja je trebala da ispita šta se tačno dešava u Kerestincu. Određen je Muhamed Zulić, tadašnji ministar u Vladi Republike Hrvatske. Mate Laušić, bivši general hrvatske vojske i načelnik Uprave Vojne policije je bio zadužen pored ovog logora, još i za Loru u Splitu i Kuline u Šibeniku. On je svakako imao saznanja o svim mučenjima u ovim logorima, ali nije ništa učinio da zaustavi to bestijalno iživljavanje nad Srbima. Naprotiv, bio je jedna od glavnih karika tog udruženog zločinačkog poduhvata protiv Srba. Pored Laušića, u ovaj logor je često dolazio Josip Perković, tadašnji načelnik hrvatske bezbedonosne službe, koji je lično učestvovao u mučenjima Srba. Delegacija hrvatskog Sabora je jednom prilikom posetila ovaj kazamat i bila upoznata sa mučenjima Srba. Ništa nije preduzeto da se logor zatvori. O zverstvima Kerestinca su detaljno bili upoznati i Josip Manolić, tadašnji načelnik Ureda za zaštitu ustavnog poretka.
Коментари
Постави коментар